Als blinde of slechtziende kun je te maken krijgen met vooroordelen, en misvattingen als gevolg van je visuele beperking. Sommige mensen denken dat blinden en slechtzienden volledig hulpeloos zijn en niets zelfstandig kunnen. Of ze nemen automatisch aan dat je geweldige andere zintuigen hebt. Zoals een “superscherp gehoor”. Andere mensen praten liever over ons dan met ons.
Daarom krijg je regelmatig te maken met onjuiste aannames, goedbedoelde maar ongemakkelijke opmerkingen of ronduit kwetsende reacties. Hoe ga je hier op een positieve manier mee om? Ben je bewust van zichtbare en niet zichtbare beperkingen.
Niet alle beperkingen zijn direct zichtbaar. Iemand met een witte stok of geleidehond wordt vaak herkend als iemand met een visuele beperking. Maar als je slechtziend bent zonder hulpmiddelen, beseffen mensen dit vaak niet. Dit kan leiden tot verwarring en misverstanden. De eerste stap is zelfbewustzijn: wees je ervan bewust dat mensen meestal niet uit onwil of opzet verkeerde aannames doen, maar simpelweg uit onwetendheid.
Hoe kun je reageren op onjuiste of onhandige opmerkingen?
Het kan frustrerend zijn als iemand je beperkt in wat je kunt, simpelweg door een gebrek aan kennis. Een paar manieren om hierop te reageren:
- Met geduld uitleggen: Soms helpt het om kort uit te leggen wat je wél kunt. Bijvoorbeeld: “Ik ben blind, maar dat betekent niet dat ik niets zelfstandig kan doen. Ik heb mijn eigen manier om dingen aan te pakken.”
- Met humor relativeren: Een luchtige opmerking kan de situatie ontspannen. Bijvoorbeeld: “Nee hoor, ik heb geen supergehoor als compensatie, maar ik luister wel goed!”
- Duidelijke grenzen stellen: Als iemand je ongevraagd helpt op een manier die voor jou niet prettig is, kun je vriendelijk maar direct aangeven wat je nodig hebt. “Dank je, maar ik loop liever zelf. Als ik hulp nodig heb, vraag ik het.”
- Een gesprek aangaan: Soms is het waardevol om de ander te laten nadenken. “Waarom denk je dat ik dit niet zou kunnen?” kan een bewustwordingsmoment opleveren.
Jezelf Verbaal Verdedigen
In sommige situaties kan het nodig zijn om steviger in je schoenen te staan. Dit betekent niet dat je boos of agressief moet worden, maar dat je zelfverzekerd en assertief bent.
- Blijf vooral rustig: Hoe kalmer je blijft, hoe sterker je boodschap overkomt.
- Herhaal je boodschap indien nodig: Soms moet je meerdere keren aangeven wat je wél of niet wilt.
- Gebruik ‘ik-boodschappen’: Dit voorkomt dat de ander zich aangevallen voelt. Bijvoorbeeld: “Ik waardeer je hulp, maar ik zet liever zelf koffie zelf.”
Communicatie en assertiviteitstrainingen
Er zijn verschillende trainingen en methodes die je kunnen helpen om assertiever te worden en beter om te gaan met vooroordelen. Deze cursussen leren je hoe je duidelijk en zelfverzekerd kunt spreken zonder confrontaties op te zoeken.
Laat je niet beperken door vooroordelen van anderen
Uiteindelijk bepaal jij hoe je je leven leidt. Laat onjuiste aannames van anderen je niet tegenhouden om te doen wat je wilt. Door open te communiceren, je grenzen aan te geven en anderen op een vriendelijke manier bewust te maken, draag je bij een beter en reëler beeld over blinden en slechtzienden.
Jij hebt de regie over jouw leven – en dat mag de wereld weten!
