Een progressieve oogziekte betekent dat je zicht stap voor stap minder wordt. Niet ineens, maar geleidelijk. Soms merk je dat je in het donker minder ziet, of dat je meer moeite krijgt met lezen. Misschien gaat het langzamer dan je dacht, of juist sneller dan je had gehoopt. Als je zicht langzaam achteruitgaat, komen er veel vragen op je af. Wat je ook ervaart: je blijft dezelfde persoon. Met je eigen ideeën, dromen en voorkeuren. Je verliest misschien iets, maar je verliest jezelf niet.
Je mag het moeilijk vinden
Verlies van zicht is niet alleen iets wat je fysiek meemaakt, het raakt ook je gevoel. Soms ben je boos of verdrietig. Soms ben je het zat om weer iets aan te moeten passen. Dat is oké. Je hoeft niet altijd sterk te zijn. Het helpt al als je tegen iemand kunt zeggen: “Vandaag valt het even niet mee.” Omgaan met verlies van zicht is een proces. Het maakt je niet zwak. Het maakt je mens.
Vooruitdenken geeft rust
Als je weet dat je zicht achteruit zal gaan, kun je daar soms op voorsorteren. Dat geeft houvast. Misschien pas je je huis aan met meer contrast of verlichting. Misschien ga je oefenen met een schermlezer of taststok. Of je kijkt naar spraakgestuurde oplossingen die je leven makkelijker maken. Die aanpassingen zijn niet alleen handig, ze geven ook rust. Je weet: ik ben bezig met wat voor mij werkt.
Zoek mensen die weten hoe het voelt
Je omgeving wil je vaak wel helpen, maar begrijpt niet altijd wat je doormaakt. Contact met anderen die ook slechtziend of blind zijn, kan dan veel betekenen. In contact komen met andere blinden en slechtzienden zorgt ervoor dat je minder alleen staat. Mensen die snappen hoe het is als iets weer net anders moet. Die nieuwe oplossingen vinden voor werk, reizen of hobby’s. Met hen hoef je niets uit te leggen. En dat lucht op.
Jij kiest hoe je hiermee omgaat
Iedereen beleeft het anders. Misschien stort jij je op technologie die voor je werkt, of kies je juist voor rust en acceptatie. Alles is goed, zolang het bij jou past. Je hoeft geen standaardpad te volgen. Jij mag kiezen wat bij je past, en je mag dat pad onderweg veranderen. Er is geen goed of fout – er is alleen jouw manier.
Goede begeleiding maakt verschil
Je hoeft het niet allemaal zelf uit te zoeken. Er zijn mensen die snappen wat je doormaakt én weten wat helpt. Denk aan:
Een revalidatiecentrum waar je leert omgaan met je beperking in het dagelijks leven. Zoals mobiliteitstraining, werken met hulpmiddelen of omgaan met veranderingen. Revalidatie bij slechtziendheid geeft je nieuwe tools én zelfvertrouwen.
Een maatschappelijk werker of psycholoog met ervaring in visuele beperkingen. Iemand die luistert, meedenkt en je helpt omgaan met verlies, onzekerheid of verandering.
Een low vision-specialist of oogarts die je medische situatie uitlegt, je opties bespreekt en je adviseert over hulpmiddelen zoals loepen of vergrotingssoftware.
Een jobcoach die snapt wat het betekent om te werken met minder zicht, en met je kijkt naar de mogelijkheden. Zeker als je werkt met een visuele beperking, is het fijn als iemand met je meedenkt.
Een ergotherapeut die je helpt bij het aanpassen van je huis en dagelijkse routines, zodat je zoveel mogelijk zelf kunt blijven doen. Bekijk ook wat je nog kunt doen in je huishouden als je zicht verandert.
Vraag je huisarts of oogarts om een verwijzing. En weet: hulp vragen is geen teken van zwakte. Het is juist een manier om zelf aan het roer te blijven staan van je leven.
